Podstawa prawna

Ustawa z dnia 21.06.2001 r. o dodatkach mieszkaniowych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz.2021 ) reguluje zasady i tryb przyznawania, ustalania wysokości i wypłacania dodatków mieszkaniowych oraz właściwość organów w tych sprawach.
Dodatek mieszkaniowy przyznawany jest na okres 6-ciu miesięcy osobom, które mają tytuł prawny do lokalu.

Prawo do dodatku mają więc:

  • najemcy albo podnajemcy lokali mieszkalnych, zamieszkujących w tych lokalach,

  • posiadacze mieszkań spółdzielczych lokatorskich lub własnościowych,

  • właściciele lokali lub domów,

  • osoby bez tytułu prawnego, ale oczekujący na lokal zamienny lub socjalny,

  • tytuł prawny stanowi również umowa użyczenia lub umowa dożywocia.

Dodatek mieszkaniowy nie przysługuje osobom przebywającym w:

  • domu pomocy społecznej,

  • młodzieżowym ośrodku wychowawczym,

  • schronisku dla nieletnich,

  • zakładzie poprawczym,

  • zakładzie karnym,

  • szkole, w tym w szkole wojskowej,

– jeżeli instytucje te zapewniają nieodpłatnie pełne całodobowe utrzymanie

Kryterium dochodowe:

Dodatek mieszkaniowy przysługuje osobom, o którym mowa w art.2 ust.1, jeżeli w okresie 3 miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku o jego przyznanie średni miesięczny dochód przypadający na jednego członka gospodarstwa domowego wnioskodawcy nie przekroczył w gospodarstwie:

  1. jednoosobowym –40%- dla osoby mieszkającej samotnie (aktualnie jest to 2 265,01zł);

  2. wieloosobowym –30%–przeciętnego wynagrodzenia dla rodziny, w której są co najmniej dwie osoby (aktualnie jest to 1698,75 zł); w gospodarce narodowej, obowiązującego w dniu złożenia wniosku, z uwzględnieniem art.6 ust.8 i art.7 ust.6

Przy obliczaniu dodatku bierze się pod uwagę dochód netto, wypłacony w okresie 3 miesięcy przed złożeniem wniosku.

Do dochodu nie wlicza się:

  • dodatku dla sierot zupełnych,

  • zasiłków pielęgnacyjnych,

  • zasiłków okresowych z pomocy społecznej,

  • jednorazowych świadczeń pieniężnych i świadczeń w naturze z pomocy społecznej,

  • dodatku mieszkaniowego,

  • dodatku energetycznego,

  • zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego,

  • jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia dziecka,

  • dodatku z tytułu urodzenia dziecka,

  • pomocy w zakresie dożywiania,

  • specjalny zasiłek opiekuńczy,

  • zapomogi pieniężnej, o której mowa w przepisach o zapomodze pieniężnej dla emerytów i rencistów,

  • świadczeń wychowawczego, o którym mowa w ustawie z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowaniu dzieci (Dz. U. z 2022 r. poz. 1577 ).

Dochód z posiadanego gospodarstwa rolnego ustala się na podstawie powierzchni gruntów w hektarach przeliczeniowych i przeciętnego dochodu z 1ha przeliczeniowego, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego - aktualnie jest to przeciętny dochód z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych w 2020 r., w wysokości 3 819,00 zł.

Kolejną przesłanką uzyskania dodatku jest normatywna powierzchnia użytkowa lokalu lub domu jednorodzinnego, która w przeliczeniu na liczbę członków gospodarstwa domowego nie może przekraczać:

  • dla 1 osoby 35 m2 + 30%, tj. 45,5 m2;

  • dla 2 osób 40 m2 + 30%, tj. 52 m2;

  • dla 3 osób 45 m2 + 30%, tj. 58,5 m2;

  • dla 4 osób 55 m2 + 30%, tj. 71,5 m2;

  • dla 5 osób 65 m2 + 30%, tj. 84,5m2;

  • dla 6 osób 70 m2 + 30%, tj. 91 m2.

Powyższą powierzchnię zwiększa się o 15 m2 w przypadku zamieszkiwania w lokalu osoby poruszającej się na wózku inwalidzkim lub posiadającej orzeczenie o niepełnosprawności, która wymaga dodatkowej powierzchni lokalu.

  • o wymogu zamieszkiwania w odrębnym pokoju przez osobę niepełnosprawną orzekają - według nowelizacji ustawy o dodatkach mieszkaniowych – powiatowe zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności,

  • jedynie osoby niepełnosprawne legitymujące się orzeczeniem wydanym przed dniem wejścia w życie nowelizacji ustawy, do posiadanych orzeczeń dostarczają zaświadczenie lekarskie o konieczności zamieszkiwania w oddzielnym pokoju.

Znowelizowana ustawa o dodatkach mieszkaniowych w 2004 roku wprowadziła zmianę dotyczącą wywiadów środowiskowych, a mianowicie – obecnie organ może odmówić udzielenia dodatku mieszkaniowego, jeżeli:

  • stwierdzi, że posiadane zasoby majątkowe i własne środki finansowe wskazują na możliwość samodzielnego regulowania opłat związanych z zajmowaniem mieszkania,

  • faktyczna liczba wspólnie stale zamieszkujących i gospodarujących z wnioskodawcą osób jest inna niż wykazana w deklaracji,

  • wywiad przeprowadza pracownik upoważniony przez organ wydający decyzje.

Do wydatków ponoszonych przez gospodarstwo domowe w związku z zajmowaniem lokalu zalicza się:

  • czynsz,

  • opłaty związane z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na lokale mieszkalne w spółdzielni mieszkaniowej,

  • zaliczki na koszty zarządu nieruchomością wspólną,

  • odszkodowanie za zajmowanie lokalu bez tytułu prawnego,

  • inne niż wymienione w powyższych punktach opłaty za używanie lokalu mieszkalnego,

  • opłaty za energię cieplną, wodę, odbiór nieczystości stałych i płynnych,

  • wydatek stanowiący podstawę obliczania ryczałtu na zakup opału.

Nowelizacja ustawy nie przewiduje zaliczania do wydatków mieszkaniowych opłat:

  • za gaz,

  • za prąd,

  • użytkowanie wieczyste,

  • podatku od nieruchomości,

  • spłaty kredytów.

Informacje dodatkowe

  • wniosek o przyznanie dodatku mieszkaniowego należy składać w miesiącu, w którym kończy się przyznany wcześniej dodatek mieszkaniowy;

  • dodatek mieszkaniowy przysługuje od pierwszego dnia miesiąca, następującego po dacie złożenia wniosku,

  • bezwzględnie należy pamiętać o regulowaniu na bieżąco różnicy między czynszem a dodatkiem mieszkaniowym; W przypadku stwierdzenia, że osoba której przyznano dodatek nie opłaca na bieżąco należności za lokal mieszkalny, wypłatę dodatku wstrzymuje się także w drodze decyzji administracyjnej do czasu uregulowania zaległości. Gdy zaległość zostanie uregulowana w terminie 3 miesięcy od wydania decyzji wstrzymującej wypłatę dodatku, dodatek mieszkaniowy zostanie wypłacony za okres, w którym wypłata była wstrzymana. Jeśli uregulowanie zaległości nie nastąpi w tym terminie, decyzja o przyznaniu dodatku mieszkaniowego wygasa z mocy prawa. Należy pamiętać, że pobierający należności za lokale mieszkalne (zarządca budynku) powinien niezwłocznie zawiadomić organ, który wydał decyzję o przyznaniu dodatku, o powstaniu zaległości obejmujących pełne dwa miesiące. Jeżeli tego nie uczyni, a gospodarstwo domowe, któremu został przyznany dodatek nie uiści zaległych opłat, naraża się sam na zwrot organowi kwoty dodatków wypłaconych za miesiące, w których występowały zaległości w opłatach.

  • MOPS ma prawo do sprawdzania stanu majątkowego wnioskodawców i przeprowadzenia wywiadu środowiskowego; Odmowa złożenia oświadczenia stanowi podstawę do wydania decyzji o odmowie przyznania dodatku mieszkaniowego. Szczegółowe kwestie dotyczące przeprowadzania wywiadu reguluje rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 26 kwietnia 2013r. (Dz. U. z dnia 22 maja 2013r, poz. 589).

  • Zmiany danych zawartych we wniosku lub deklaracji w okresie 6 miesięcy od dnia przyznania dodatku nie mają wpływu na jego wysokość.

  • Dodatku mieszkaniowego nie przyznaje się, jeżeli jego kwota jest niższa niż 0.5 % kwoty przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, obowiązującego w dniu wydania decyzji.